BỆNH VÕNG MẠC TRUNG TÂM THANH DỊCH
Bệnh võng mạc trung tâm thanh dịch là gì?
Võng mạc là lớp màng ở đáy mắt, gồm nhiều lớp tế bào cảm thụ ánh sáng và tế bào thần kinh. Vùng võng mạc trung tâm, được gọi là hoàng điểm, tập trung nhiều tế bào cảm thụ ánh sáng nhất, quyết định thị lực và sắc giác.
Bệnh võng mạc trung tâm thanh dịch (BVMTTTD) (còn gọi là bệnh hắc võng mạc trung tâm thanh dịch) là một bệnh lý võng mạc khá thường gặp. Đặc diểm bệnh là sự tích tụ dịch ở bên dưới vùng hoảng điểm do có điểm rò rỉ dịch từ lớp dưới võng mạc. Bệnh thường xảy ra ở nam từ 20-50 tuổi.
Nguyên nhân gây bệnh là gì?
Nguyên nhân và cơ chế bệnh chính xác chưa được hiểu rõ. Các yếu tố thuận lợi đã được ghi nhận là: stress hoặc thể chất hoặc tình cảm, lo lắng , mất ngủ, dùng thuố co mạch, corticoid, có thai, dùng rượu, thuốc lá…
Những triệu chứng của bệnh là gì?
Triệu chứng thường gặp là nhìn mờ hoặc thấy quầng mờ ở giữa vùng nhìn, nhìn hình bị méo (thấy đường thẳng như bị dợn song). Một số bệnh nhân thấy hình bị nhỏ lại so với mắt bình thường, nhìn màu sắc có vẻ tái hơn, khó thích ứng khi vào chỗ tối, hoặc mắt bị tối kéo dài sau khi nhìn ánh sáng mạnh. Bệnh thường xảy ra ở một mắt, đôi khi 2 mắt.
Thị lực mắt bệnh thường giảm vừa phải (khoảng 6/10), có thể giảm nhiều hơn nhưng không gây mù lòa.
Chuẩn đoán bệnh như thế nào?
Đa số trường hợp được chuẩn đoán dượi trên khám đáy mắt với hình ảnh bọng dịch dưới võng mạc. Một số trường hợp cần xác định thêm bằng chụp mạch huỳnh quang để xác định điểm rò rỉ dịch, nhất là khi chuẩn bị điều trị laser, hoặc chụp cắt lớp võng mạc (OCT).
Diễn tiến tự nhiên của bệnh như thế nào?
Nếu không can thiệp điều trị, dịch dưới võng mạc sẽ tự hấp thu trong vòng 1 đến 4 tháng, Một số người có thể cảm thấy thị giác bất thường nhẹ kéo dài như méo hình, hơi mò mắt, thấy đốm mờ, màu sắc có vẻ tái.
Bệnh hay tái phát, chiếm 1/3 trường hợp, thường trong vòng năm đầu tiên hay vài năm sau.

Điều trị như thế nào?
Bệnh có thể tự khỏi mà không cần điều trị. Nên thay đổi lối sống và thói quen để giảm stress, tránh thức khuya, căng thẳng, lo lắng, tránh rượu bia, thuốc lá. Có thể uống một số thuốc hỗ trợ chống phù nề.

Một số trường hợp có thể áp dụng điều trị laser nếu bệnh kéo dài vài tháng, tái phát nhiếu lần, hoặc người cận thị lực phục hồi sớm do đò hỏi nghề nghiệp. Laser có tác dụng bịt kín điểm rò rỉ, giúp dịnh hấp thụ nhanh hơn, rút ngắn thời gian bệnh. Nhưng nếu điểm rò rì nằm ngay vùng trung tâm hoàng điểm thì chống chỉ định laser vì có thể gây tổn thương thị lực không hồi phục. Trước khi quyết định điều trị laser cần phải có hình chụp mạch huỳnh quang. Tuy nhiên, laser chỉ có tác dụng rút ngắn thời gian bệnh. Kết quả thị lực sau cùng không khác so với trường hợp diễn tiến tự nhiên.