NGỘ ĐỘC THUỐC TRÊN MÈO
Phòng Khám Thú y Chợ Lớn
Trịnh Thị Cẩm Vân
Mèo là loại động vật rất nhạy cảm với các loại thuốc, thức ăn, môi trường bên ngoài
Đối với chủ nuôi , việc cho mèo sữ dụng thuốc tại nhà, hoặc dùng thuốc của người sữ dụng cho mèo, hay nhận được sự chỉ định từ bác sĩ thú y, cần được xem xét thận trọng và đặc biệt người chủ nuôi cần lưu ý không bao giờ cho mèo uống thuốc mà không có ý kiến của bác sĩ
Có 4 loại thuốc có thể gây ngộ độc cho mèo như sau :
1/ Aspirin :
Aspirin hoặc các sản phẩm có chứa aspirin là thuốc kháng viên, không phài corticois ( NSAIDS ) , thường được sữ dụng trên một số loài gia súc, trong việc điều trị các trạng thái bệnh có liên quan đến huyết khối hoặc có tác dụng giảm đau, hạ sốt. Khi vào cơ thể Aspirin được chuyển hoá thành Salicylic acid.
Aspirin gây độc tính trên mèo vì cơ thể mèo thiếu một loại enzyme chuyển hoá Salicylic acid
Tiến trình ngộ độc diễn ra rất nhanh bao gồm các dấu hiệu lâm sàng như : bỏ ăn, ói, tiêu chảy, xuất huyết dạ dày ruột. Hệ thống thần kinh trung ương có thể bị ảnh hưởng gây đi đứng loạng choạng, yếu và bất hợp tác, truỵ tim mạch , mất dần ý thức và chết
Việc chẩn đoán gặp khó khăn vì dễ nhầm lẫn với dấu hiệu lâm sàng của các bệnh khác. Việc điều trị lại càng khó khăn hơn khi phát hiện trễ.
2/ Ibuprofen
Ibuprofen là thuốc kháng viêm, không phài corticois ( NSAIDS ) có tác dụng giảm đau, hạ sốt dùng cho người.
Ibuprofen gây độc tính cho cả chó lẫn mèo. Các dấu hiệu lâm sàng khi ngô độc cũng giống như ngộ độc Aspirin
Ibuprofen tuyệt đối không được sữ dụng trên mèo
3/ Acetaminophen ( Paracetamol )
Acetaminophen là thuốc giảm đau, hạ sốt trên người. Mèo rất nhạy cảm với Acetaminophen và dễ dàng bị ngộ độc cho dù ở liều thấp nhất
Các dấu hiệu lâm sàng khi ngộ độc bao gồm :
- Nướu răng chuyển màu nâu xám
- Thở khó
- Mặt, cổ, tứ chi phù nề
- Giảm thân nhiệt, ói mửa, vàng da
- Hôn mê, chết
Việc điều trị vô cùng khó khăn
4/ Thuốc diệt côn trùng Pyrethrin và Permethrin
Pyrethrin và Permethrin được cho phép sữ dụng trong thú y với mục đích diệt ve, bọ chét trên gia súc; diệt côn trùng trong các mùa vụ.
Pyrethrin và Permethrin tương đối an toàn trên chó. Tuy nhiên trên các giống chó nhỏ vóc ( toy dog ) rất nhạy cảm với hoạt chất này
Mèo rất dễ bị ngộ độc 2 loại hoạt chất này vì gan mèo thiếu các thành phần trong tiếp hợp glucuronic acid – là thành phần quan trọng của chondroitin sulfat ( thấy trong sụn ) và hyaluronic acid ( thấy trong dịch màng hoạt dịch ) – và yếu tố cần thiết trong quá trình chuyển hoá của Pyrethrin và Permethrin
Các dấu hiệu lâm sàng khi ngộ độc bao gồm : ói mửa, run rẩy, kích động, rối loạn tư thế, suy yếu, khó thở. Nếu không phát hiện và điệu trị kịp thời sẽ gây tử vong
Nhìn chung, trong sinh hoạt sống và môi trường bên ngoài có rất nhiều yếu tố tác động đến sức khoẻ vật nuôi. Việc nắm bắt rất nhiều kiến thức về thuốc và những sản phẩm cần dùng cho nhu cầu vật nuôi sẽ giúp cho chủ nuôi bảo vệ được thú nuôi của mình tránh được những rủi ro đáng tiếc.